متاسفانه طی چند دهه اخیر بعلت گسترش وسائل ارتباط جمعی(که اکثرا فارسی زبان ومبلغ فرهنک حکومت مرکزی هستند) و مهاجرت گسترده به استان وگسترش جمعیت غیربومی واز طرفی محدودیتها و نبود فضا و اهرمهای لازم برای تبلیغ و اشاعه فرهنگ بومی ،باعث گشته که حتی خود مردم بومی هم به فرهنگ مرکز گرایش پیدا کنند و والدین با بچه هایشان ازکودکی به زبان فارسی ( ان هم لحجه تهرانی ) گپ بزنند ، متاسفانه این گرایش در بین طبقات بالا وتحصیل کرده ( دیپلم به بالا) به شدت وحدت بیشتری به چشم می خورد ، در بین نیمی از طبقه متوسط و اکثریت طبقه زحمتکش ( کارمند ،کارگر ، جاشو وماهیگیر) گرایش گریز از فرهنگ بومی کمتر به چشم می خورد .در چنین شرایطی هر حرکت هنری و فرهنگی که بتواند معرف فرهنگ این دیار باشد ،قابل تقدیر و تشویق می باشد
بررسی و توصیف زبان شناختی ، گویش مینابی نوشته حسن محبی بهمنی
اولین کتابی است که یکی از گویشهای رایج در استان هرمزگان به روش درست ،از لحاظ علم زبان شناسی بررسی می کند . بررسی گویش مینابی کتاب کاملی است که در ان از روش زبانشناسی علمی برای بیان این گویش استفاده شده است .
در بخش اول کتاب مختصری به وضعیت اجتماعی و تاریخ گذشته میناب ، تاریخ هرمز قدیم ( هرمز ساحلی )، و منطقه میناب ( مغستان ) می پردازد و در ادامه به ضرورت بررسی گویش مینابی اشاره می کند .
در بخش دوم به بررسی اواشناختی و واج شناختی گویش مینابی می پردازد که یک بحث کاملا اختصاصی از لحاظ زبان شناسی است . هم خوان ها ، واکه ها ، ساختارهای هجای ، و ....... قسمتهای از این بخش کتاب تشکیل می دهند .
در بخش سوم گروه اسمی، ضمایر ، صفتها ، انواع قید ها و افعال در گویش مینابی ، هر کدام جداگانه توضیح داده شده اند .
در بخش چهارم ساختمان جمله ، کاربرد انواع واژگان در جمله ، گروه اسمی ، گروه حروف اضافه ، جمله های شرطی و .... بیان شده اند و برای هرکدام مثالی زده است.
در بخش پنجم حدود هزار واژ مینابی با معدل فارسی انها ذکر شده است در این بخش همچنین دو داستان کوتاه و دو شعر به گویش مینابی و ترجمه فارسی نوشته شده است ، ضرب المثل و اصطلاحات ،پایان بخش این بخش می باشد . در اخرکتاب منابع فارسی و خارجی نیز ذکر شده است .
گویش مینابی، در شرق با زبان بلوچی (مکرانی ) همسایه است و در شمال با گویش بشکردی و در غرب گویش بندرعباسی . در غرب استان هرمزگان گویشهای مختلفی وحود دارند ( لنگه ای ، بستکی ،جناحی و...) که همگی متاثر از گویش لارستانی می باشند .
حسن محبی بهمنی با این کتاب اولین گام در جهت بررسی علمی و اصولی گویشهای رایج در استان برداشت و نشان داد که توانای گسترش این تحقیقات به مناطق دیگر دارد ، گویش لارکی (کمزاری ) منبع بکری است برای بررسی و می تواند کلیدی باشد برای شناختن گویشها و ریشه بخشی از واژگان مورد استفاده در هرمزگان ، همانطور که اقای محبی در مصاحبه با اقای ذاکری ( سالنامه صبح ساحل )قول داده امیدوارم بزودی شاهد نوشته ایشان در باره گویش لارکی باشیم .
برخی از واژگان هرمزگانی به همراه لنج ها بار سفر بسته اقیانوسها پشت سر نهاده وحتی خط استوا عبور نموده و در نیم قاره جنوبی افریقا ،ماندگار شده اند ، دادا = خواهر ـ کاکا =برادر و ...... کماکان در شرق افریقا بکار برده می شوند .برخی واژگان هرمزگانی ریشه تاریخی در ارتباط فرهنگی با هند باستان دارند مثل جوتی= کفش- بپو=پدر بزرگ . بعضی واژگان هرمزگانی ریشه در زبانهای پرتغالی،اسپانیای و انگلیسی دارند و یادگار حضور دولتهای استعماری در منطقه می باشند مثل کمیس =پیراهن که از کلمه شمیس پرتغالی ، فرانسوی گرفته شده ااست یا بندیره = پرچم که یک کلمه اسپانیای است ویا مکینه = موتور لنج از زبان ایتالیای گرفته شده است . با بررسی گویشهای هرمزگانی و واژگان مورد استفاده در این گویشها میتوانیم گوشه های از تاریخ پنهان منطقه نیز بازنویسی نمایم. با ارزوی موفقیت برای اقای محبی بهمنی گرامی و تمامی کسانی که در بررسی و معرفی فرهنگ این دیار تلاش می نمایند.
رزمایش گردان های الی بیت المقدس در میناب 
نظر سنجی
پکاره